باریت حفاری
در ابتدا لازم است بدانید که باریت به عنوان اولین ماده جهت افزایش وزن سیال حفاری در صنایع نفت و گاز کاربرد فراوانی دارد. در واقع می‌توان با صراحت گفت که بیشترین میزان باریت تولید شده در کارخانه‌ها؛ برای استفاده در صنعت حفاری نفت و گاز، به عنوان پودر افزودنی وزن افزای سیال حفاری به کار می‌رود و دانه‌بندی باریت حفاری باید به اندازه‌ای نرم باشد تا به ابزار حفاری آسیب وارد نکند.
استانداردهای مورد قبول برای این ماده API و OCMA می‌باشند و رنگ آن نیز با توجه به رنگ کلوخه معدنی می‌تواند سیاه، قهوه‌ای و خاکستری باشد. حال در ادامه این مقاله آرمیکو قصد داریم تا به بررسی هرآنچه که لازم است درباره باریت حفاری بدانید، بپردازیم.
باریت حفاری چیست؟
در صنایع نفت و گاز از باریت برای ساخت گل حفاری استفاده می‌شود. باریت، به عنوان ماده وزن دهنده عمل می‌کند تا فشار هیدرواستاتیکی گل حفاری را افزایش دهد و در نتیجه مناطق با فشار بالا را که در حین حفاری با آن مواجه می‌شوند را کنترل می‌کند.
به دلیل اینکه باریت نرم است، باعث ایجاد مشکلات سایش برای ابزار حفاری از قبیل مته‌ها و لوله‌های حفاری نمی‌شود و همچنین باریت به علت نرم بودن، به عنوان روان ساز نیز عمل می‌کند.
شایان ذکر است؛ باریت به دلیل خنثی بودن، با اجزای دیگری که در گل حفاری مورد استفاده قرار می‌گیرد، واکنش نمی‌دهد.
لازم به ذکر است که انستیتو نفت آمریکا (API) برای باریت حفاری، مشخصاتی را وضع کرده است. این مشخصات چگالی نسبی، اندازه ذره و حداکثر میزان ناخالصی‌ها را مورد توجه قرار داده است که به شرح زیر می‌باشد:
- باید چگالی نسبی ۴.۲ گرم بر سانتی‌متر مکعب داشته باشد.
- این نوع باریت باید به صورت پودری که حداقل ۹۷% آن از سرند ۲۰۰ مش عبور می‌کند، خرد شود.
- باریت مورد استفاده در دکل حفاری برون ساحلی باید محتوای جیوه و کادمیم مربوط به قوانین زیست محیطی را نیز برآورده سازد.
مطلب پیشنهادی: حفاری وایرلاین
باریت حفاری چه ویژگی هایی دارد؟
طبق آمار سال ۱۹۸۰، حدود ۹۰٪ از باریت تولیدی در گل حفاری به مصرف رسیده است. چراکه باریت، به سبب ویژگی‌های خاصی که دارد، کانی حیاتی در صنعت حفاری نفت و گاز محسوب می‌شود. ویژگی‌هایی همچون:
● وزن مخصوص بالا
● سادگی مصرف در حین کار
● خنثی بودن از نظر شیمیایی
● نرمی
● قیمت مناسب
مطلب پیشنهادی: قیمت حفاری چگونه محاسبه می‌شود؟
کاربرد باریت حفاری در صنعت
باریت طبیعی یا همان سولفات باریم، سال‌های زیادی است که به عنوان یک عامل وزن دهنده در سیالات حفاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده اغلب از سنگ معدنی حاوی سولفات باریم، از یک منبع واحد یا با مخلوط کردن مواد از چندین منبع تولید می‌شود.
البته این ماده ممکن است حاوی مواد دیگری غیر از ماده معدنی سولفات باریم باشد،به همین دلیل ممکن است رنگ آن از سفید مایل به خاکستری تا قهوه‌ای قرمز، متفاوت باشد.
استفاده از باریت در صنعت حفاری موجب می‌شود تا گل‌‌های با چگالی بالا که حاوی باریت هستند به سمت پایین ساقه مته پمپ شوند، از طریق مته خارج شوند و به سطح بین ساقه مته و دیواره چاه بازگردند. در واقع این گردش سیال دو کار مهم و اساسی انجام می‌دهد که عبارتند از:
1. سر مته را خنک می‌کند.
2. گل باریت، دانسیته بالای سنگ‌های برش داده شده بوسیله دریل را جدا می‌کند و سپس آن‌ها را تا سطح، حمل می‌کند.
قابل ذکر است؛ در حفاری‌های عمیق برای نفت و گاز و در مناطقی که فشار گاز یا مایع از پایین زیاد می‌باشد، برای سونداژ نیاز به یک محصول سنگین می‌باشد که ضمن چرخش، از خروج مواد جلوگیری و فشار آن را کنترل کند. لذا در این حالت، پودر باریت به محلول معمولی آب و گل رس اضافه می‌شود.
باریت حفاری چگونه عمل می کند؟
گل حفاری، یک سوسپانسیون عموما آبی می‌باشد که از طریق لوله مته به منظور پاره شدن سنگ تراش و روانکاری مته در حفاری دوار پمپ می‌شود. در این بین، باریت به منظور افزایش وزن مخصوص گل اضافه می‌شود که تعادل هیدرواستاتیک را حفظ کند و از ورود گاز، نفت یا آب شور از مناطق فشار قوی جلوگیری کند.
درواقع پودر باریت را به گل حفاری اضافه می‌کنند تا دانسیته گل روی مته حفاری را افزایش دهد و در نتیجه مانع از فوران چاه شود. معمولا تا ۴۰% وزن گل حفاری را باریت تشکیل می‌دهد و به دلیل خاصیت غیرخورندگی، غیر سایندگی و غیر محلول بودن و همینطور قیمت ارزان، بیشتر از سایر افزایه‌های گل حفاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بطورکلی، از مهم‌ترین موارد استفاده باریت در صنعت حفاری می‌توان به عامل وزن افزای استاندارد و مقرون به صرفه برای گل حفاری، افزایش دانسیته گل حفاری، خنک کردن و روان سازی مته حفاری، کنترل فشار تشکیلات و مستحکم ساختن دیواره‌های چاه، اشاره کرد.
مطلب پیشنهادی: کمپرسور
نکات مهم استفاده از باریت حفاری
همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، کانی باریت در صنعت حفاری بسیار مورد استفاده می‌باشد و نقشی اساسی در فرمولاسیون گل حفاری ایفا می‌کند. حال دانستن نکات زیر برای پیشگیری از خطرات احتمالی استفاده از این کانی، ضروری می‌باشد:
● این ماده جز مواد خطرناک طبقه‌بندی می‌گردد.
● از آنجاییکه این کانی حاوی رگه‌هایی از کوارتز می‌باشد، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
● کار با این ماده نیازمند رعایت نکات ایمنی خاصی می‌باشد.
● گرد و غبار تولیدی در هنگام پودر کردن این ماده می‌تواند موجب آسیب رساندن به ریه شود و استنشاق طولانی مدت آن خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد.
● در معرض قرار گرفتن مکرر با این ماده می‌تواند موجب آسیب‌های مزمن پوستی، چشم و… شود.
مطلب پیشنهادی: نیلینگ
قیمت باریت حفاری چقدر است؟
چنانچه قصد خرید باریت حفاری دارید، لازم است تا ابتدا به دنبال شرکت‌های معتبری که در این حوزه فعالیت دارند بروید. قیمت باریت حفاری بسیار متغیر است و شما بعد از پیدا کردن شرکت مربوطه، لازم است تا با آن‌ها تماس بگیرید و پس از مشاوره مناسب، اقدام به خرید بهترین باریت حفاری نمائید.
نتیجه گیری
با همه این تفاسیر؛ باریت حفاری یکی از موارد پرکاربرد در صنعت می‌باشد و به سبب ویژگی‌های خاصی که دارد و همچنین بیشتر شدن نیاز به نفت و گاز در جهان، تقاضا برای این ماده رو به افزایش است.
امید که اطلاعات ذکر شده در مقاله برایتان مفید واقع شده باشد و توانسته باشیم آگاهی و اطلاعات شما پیرامون باریت حفاری، ویژگی‌ها و کاربردهایی که در صنعت دارد را افزایش دهیم.
