بطور کلی در هر محیط کارگاهی، خطرات بالقوه‌ای وجود دارد که لازم است باتوجه به این خطرات، برای تجهیزات ایمنی حفاری اهمیت ویژه‌ای قائل بود و همچنین در کنار این موضوع باید راهکارهای مناسب برای کنترل حوادث و آسیب‌ها و رعایت اصول ایمنی در کارگاه‌ها طراحی و اجرا شود.
یکی از بهترین راه‌ها برای حذف خطرات و یا به حداقل رساندن خطرات احتمالی در حفاری، کنترل عوامل خطر آفرین، قبل از وقوع حادثه و توجه ویژه به تجهیزات ایمنی حفاری می‌باشد. با توجه به خطر ساز بودن حفاری‌ها، همواره لازم است تدابیری برای محافظت از افراد حاضر در سایت کارگاهی و افرادی که ممکن است به هر ترتیب در معرض خطر قرار گیرند، اندیشیده شود.
از این رو می‌بایست با توجه به محل، عمق و ابعاد حفاری از سیستم‌های حفاظتی مختلف و تجهیزات ایمنی مناسب برای حفاظت افراد در برابر خطراتی که ممکن است در منطقه حفاری روی دهند، محافظت کرد. در ادامه این مبحث از آرمیکو همراه ما باشید تا به بررسی تجهیزات ایمنی حفاری بپردازیم.
چرا باید از تجهیزات ایمنی حفاری استفاده کرد؟
حفاری یکی از خطرناک‌ترین عملیات ساختمانی می‌باشد که بزرگ‌ترین خطر در حفاری و گودبرداری، فروریختن تمام یا بخشی از سازه است که می‌تواند یک تونل، معدن و یا یک ساختمان و حتی ساختمان‌های مجاور باشد.
از مهم‌ترین خطرات حفاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خفگی به علت کمبود اکسیژن در تونل‌ها و معادن
- استنشاق مواد سمی
- آتش سوزی
- حرکت ماشین آلات در نزدیکی لبه گودبرداری
موارد ذکر شده می‌توانند موجب فروپاشی دیواره‌ها و قطع تصادفی برخی از خطوط خدمات رسانی مثل خطوط آب و برق و… شوند.
مطلب پیشنهادی: قیمت حفاری چقدر است؟
لذا با توجه به موارد مذکور و خطرساز بودن سایت‌های حفاری، همواره لازم است تدابیری برای محافظت از افراد حاضر در سایت کارگاهی و دیگر مجاوران و افرادی که ممکن است به هر ترتیب در معرض خطر قرار گیرند، اندیشیده شود.
به همین سبب، می‌بایست با استفاده از انواع تجهیزات ایمنی حفاری در هر یک از مواردی که احتمال بروز آن وجود دارد؛ از بروز حوادث احتمالی جلوگیری کرد.
همچنین، استفاده از یک سیستم حفاظتی که به طور مناسب طراحی شده، می‌تواند افراد را در برابر خطرات ناشی از فرو ریختن گود برداری و خطرات اشیایی که ممکن است به داخل منطقه حفاری سقوط کنند، محافظت نماید.
مطلب پیشنهادی: حفاری وایرلاین
شایان ذکر است که مهم‌ترین علل بروز حوادث در حفاری شامل موارد زیر است:
- ریزش دیواره‌های گودال حفر شده، ساختمان‌ها و تاسیسات
- سقوط وسایل نقلیه موتوری یا دیگر تجهیزات متحرک به داخل گودبرداری
- خفگی در تونل‌ها و معادن بر اثر کمبود اکسیژن
- مسمومیت کارگران در اثر استنشاق گازهای سنگین‌تر از هوا
- مصدوم شدن کارگران در اثر سقوط و ریزش مصالح و یا ابزار کار به داخل منطقه حفاری
تجهیزات ایمنی حفاری شامل چه مواردی است؟
همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، حفاری به دلیل خطرات احتمالی زیادی که برای افراد دارد؛ نیازمند تجهیزات ایمنی مخصوص به خود می‌باشد. در واقع خوب است بدانید که ایمنی در حفاری شامل موارد زیر است:
- دستگاه‌ها و ماشین آلات سنگین، خاک و ابزار کار را بایستی حداقل ۱ متر از محل و لبه منطقه حفاری دور کنید.
- اگر محل حفاری در مکان‌های پرترافیک و پر ازدحام می‌باشد، کارگران برای جلوگیری از تصادف با وسایل نقلیه در حال رفت و آمد، باید از لباس و جلیقه‌های ایمنی با میزان آشکار بودن بالا استفاده کنند.
- اگر عمق منطقه حفاری زیاد باشد، نصب دستگاه‌های هشداردهنده کمبود اکسیژن الزامی است و توصیه می‌شود که در سایت کارگاهی، به میزان کافی سیلندرهای اکسیژن برای مواقع اضطراری پیش‌بینی شود.
- هر زمان که یک کانال یا حفاری به عمق بیش از ۴ فوت (۱۲۰ سانتیمتر) برود و مشکوک به وجود جو خطرناک باشد، آزمایش اتمسفر مورد نیاز است. آزمایش اتمسفر به دلیل خطر کمبود اکسیژن و وجود گازهای خطرناک مانند دی اکسید کربن و متان است.
اگر جو خطرناکی وجود داشته باشد یا به طور منطقی مشکوک باشد، کارفرما باید تجهیزات ایمنی حفاری از جمله، دستگاه تنفس را در اختیار کارگران قرار دهد.
دیگر موارد تجهیزات ایمنی حفاری
- درصورتیکه عمق یک چاله بیش از ۱.۵ متر باشد، تمامی کارکنان و کارگران باید برای ورود و خروج از چاله، از نردبان و پله استفاده کنند. ضمنا نردبان باید حداقل به اندازه ی ۱ متر بالا از سطح گودال باشد.
- لازم است ضایعات ناشی از گودبرداری به حدکافی دور از محل حفاری و حداقل بافاصله ۱ متراژ لبه گودبرداری ریخته شود.
- کفش و کلاه ایمنی حفاری، یکی دیگر از تجهیزات ایمنی حفاری است که با هدف محافظت از سر و پاها در حین انجام کارهای پر ریسکی چون حفاری که احتمال سقوط انواع اجسام، سنگ‌های ریز و درشت، اسباب و وسایل مربوط به حفاری و مانند این‌ها زیاد است، از آن‌ها استفاده می‌شود.
قابل ذکر است که کفش ایمنی حفاری در مقابل جریان الکتریسیته نیز به عنوان عایق عمل می‌کند. - هنگامی که ماشین آلات و تجهیزات متحرک در مجاورت منطقه حفاری شده مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا نیازمند نزدیک شدن به لبه گود برداری هستند، لازم است ضمن محصورسازی محوطه حفاری، تجهیزات ایمنی حفاری مانند: سیستم‌های هشداردهنده مثل موانع، علائم دستی و مکانیکی، وسایل کنترل مسیر و… مورد استفاده قرار گیرند.
- علاوه بر تجهیز سایت کارگاهی و کارگران با تجهیزات ایمنی حفاری، با ایجاد سیستم محافظت می‌توانید از کارگران در برابر ریزش‌ها و خطرات احتمالی منطقه حفاری، محافظت و مراقبت کنید. در ادامه به صورت مختصر به بررسی این سیستم‌های محافظتی در حفاری خواهیم پرداخت.
- نصب علائم هشداردهنده می‌تواند نقش بسیار زیادی در جلوگیری از آسیب‌های شدید یا کشنده داشته باشد.
علائم هشدار دهنده کافی می‌توانند به کارگران آموزش ندیده و یا عابران پیاده‌ای که ممکن است بطور تصادفی در محل کار حضور پیدا کرده باشند، هشدار دهد.
مطلب پیشنهادی: کمپرسور
سیستم های مؤثر برای تکمیل تجهیزات ایمنی حفاری کدام اند؟
بعضی از سیستم‌های موثر در محافظت کارگران هنگام عملیات حفاری به شرح زیر می‌باشد:
- ایجاد نیمکتی
ایجاد پله در دو طرف حفره یا گودال - شیبدار کردن
ایجاد شیب در دو طرف کانال یا گودال حفر شده - شمع کوبی
نصب هیدرولیک آلومینیومی به منظور پشتیبانی و جلوگیری از حرکت خاک و ریزش آن - سپرگذاری
محافظت از کارگران در برابر حفاظ و سپر‌های مخصوص گودال
نتیجه گیری
در پایان یادآور می‌شود که با پیشرفت تکنولوژی و تولید تجهیزات ایمنی حفاری مدرن، این تجهیزات نقش مهمی در کاهش تلفات سایت‌های کارگاهی حفاری در کشورهای توسعه یافته، داشته است.
به کاربردن تجهیزات ایمنی حفاری برای هر کارگر شاغل در سایت‌های حفاری، وجود سیستم تهویه صحیح، مدیریت مناسب گاز، آزمایش اتمسفر و داشتن سیستم اعلام حریق نیز می‌تواند نقش عمده‌ای در ایمنی کار داشته باشد.
