آزمایش درصد رطوبت خاک با هدف تعیین وزن آب موجود در دانه های خاک انجام می شود. این نوع آزمایش خاک، یکی از اصلی ترین آزمایشات مکانیک مرتبط به خاک است. به طور کلی خاک از 2 بخش تشکیل شده که زیر نام می بریم:
- آب: میزان آبی که در حفره ها و سنگدانه های خاک نفوذ می کند، رطوبت می گویند.
- سنگدانه و حفره ها: حفره های خاک از آب و هوا پر می شود.
در ادامه از آرمیکو می خوانید:
- خواص خاک رطوبت دار
- وسایل لازم برای آزمایش درصد رطوبت خاک
- مراحل تست درصد رطوبت خاک
- و …
خواص خاک رطوبت دار
شاید بهتر باشد بدانید که رطوبت خاک تاثیر مستقیم بر محصولات کشاورزی دارد. بر همین مبنا، هر کدام از انواع گیاهان، به اندازه ی تعیین شده ای رطوبت نیاز دارند. رطوبت موجود در خاک به میزان سنگدانه ها و حفرات هم بستگی دارد. اینکه خاک تا چه میزان ظرفیت جذب آب و هوا را دارد و چه میزان آب به خاک مورد نظر افزوده می شود، همگی عواملی است که خاک رطوبت دار را شکل می دهد.
با در نظر گرفتن این نکته که خواص یک خاک در هر کدام از مناطق با توجه به شرایط آب و هوایی متفاوت است، در این مقاله به برخی از خواص خاک رطوبت دار می پردازیم:
- خواص خاک ماسه ای: خاک ماسه ای از ذرات سنگ تشکیل شدند. ذرات کوچک سنگ در این نوع خاک، هواساز است. این خاک، مواد مغذی کمی دارد به همین دلیل به عنوان فقیرترین خاک ها نام گذاری شدند. رویش گیاه در این نوع خاک بسیار دشوار و خواص آن در کشاورزی ناچیز است.
- خواص خاک سیلت/سیلیت: این نوع خاک، از ذرات کوچ سنگ و معدنی تشکیل شده است. ذرات موجود در این خاک، کوچکتر از شن و بزرگتر از رس است. خاک سیلیت را می توانید در اطراف رودخانه ها پیدا کنید. از نظر کشاورزی، حاصلخیز و برای بهبود حاصلخیزی خاک مناسب پیشنهاد می شود.
- خواص خاک رسی: با توجه به اینکه ذرات تشکیل دهده خاک رسی، بسیا محکم است، قابلیت منحصر به فردی در ذخیره آب را دارد. این نوع خاک چسبناک و خیس است. این در حالی است که، اگر خاک رس خشک باشد، نرم خواهد بود. با این وجود در دسته خاک های سنگین و متراکم قرار دارد.
- خواص خاک لومی: ترکیب خاک سیلیت و رس، خاک لومی می شود. به بیان دیگر، تمام خواص مفید خاک رس و سیلت را شامل است. این خاک، علاوه بر اینکه مواد مغذی بسیاری دارد که برای کشاورزی مفید است، توانایی جذب و حفظ رطوبت بالایی دارد. با در نظر گرفتن غیرآلی بودن آن، میزان PH و کلسیم بالایی دارد.
وسایل لازم برای آزمایش درصد رطوبت خاک
هر کاری به تجهیزاتی نیاز دارد. آزمایش درصد رطوبت خاک ، وسایلی لازم دارد که در این بخش به بررسی هر کدام می پردازیم. وسایل لازم برای آزمایش درصد رطوبت خاک ، آون، ترازو، ظرف نگه داری آزمونه و دیسکاتور است که در زیر هر کدام را به اختصار شرح می دهیم:
- آون یا گرمخانه: این ابزار برای کنترل حرارت و دما در کل محفظه استفاده می شود. این در حالی است که میزان دما و حرارت را در دمای 5±110 درجه سلسیوس کنترل می کند.
- ترازو: معمولا از ترازو های دیجیتالی استفاده می شود. ترازو های دیجیتالی قابلیت اندازی با دقت بیشتری را دارد. در صورتی که وزن کمتر از 200 گرم باشد، ترازو دیجیتال می تواند با دقت 0.01± گرم اندازی گیری کند.
- ظرف نگهداری آزمونه: این ظرف باید ویژگی هایی داشته باشد که برای آزمایش درصد رطوبت خاک مناسب باشد. مقاومت بالا در برابر خوردگی و تغییرات وزنی از جمله ویژگی های این وسیله است. در نظر داشته باشید که ظرف نگهداری که برای آزمایش انتخاب می کنید باید در برابر حرارت، سرد شدن و شستشوی زیاد مقاومت داشته باشد.
- دیسکاتور: در صورتی از این وسیله استفاده کنید که ظروف منتخب برای انجام تست، بدون درب است.
مطلب پیشنهادی: آزمایش انواع خاک
مراحل تست درصد رطوبت خاک
پیش از هر چیز باید بدانید که، آزمونه باید در دمای 3 تا 30 درجه سلسیوس، البته دور از نور مستقیم، نگهداری شود. حتما پیش از نمونه بداری، میزان آب را اندازه گیری کنید. در قدم بعدی باید دهانه ظرف منتخب را محک ببندید. سپس وزن ظرف را با آزمونه مرطوب اندازی گیری کنید. در مرحله بعدی، بدون اینکه تغیری در وزن وزن آزمون ایجاد شود، ظرف را درون یک خشک در دمای 5±110 قرار بدهید.
اگر مرحله خشک کن را با موفقیت به پایان رساندید، حالا زمان آن رسیده است که ظرف را به اندازه ی دمای محیط سرد کنید. دقت کنید که اگر ظرف منتخب شما، درب ندارد، حتما از دسیکاتور استفاده کنید. با استفاده از درب یا دسیکار می توانید از عدم جذب رطوبت هوا مطمئن شوید. اگر تا اینجای مسیر را با ما قدم به قدم پیش رفتید، به شما تبریک می گوییم. شما توانستید آزمایش درصد رطوبت خاک را بدون خطا انجام دهید.
مطلب پیشنهادی: آزمایش تراکم خاک
محاسبه درصد رطوبت خاک
روش محاسبه درصد رطوبت خاک، یک فرمول دارد که در عکس زیر، این فرمول را برای شما ارائه دادیم. با توجه به تصویر زیر، توضیحات فرمول به شرح زیر است:
- W= درصد رطوبت
- WW= وزن آب (گرم)
- WS = وزن ذرات جامد در خاک (گرم)
جمع بندی
در این مقاله به اهمیت نوع خاک و خواص آن و روش انجام آزمایش آشنا شدید. برای اینکه بتوانید یک خاک حاصلخیز داشته باشید، باید در مورد هر کدام از انواع آن و اینکه از آن خاک در چه منقطه ای استفاده می کنید، شناخت کافی داشته باشید. با درک اهمیت این موضوع، لازم تکرار کنیم که انجام آزمایش درصد رطوبت برای خاک، بدون وسایل مورد نیاز امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین سعی کنید پیش از انجام این آزمایش تمام نکات مهم را بخوانید.
