حفاری آب های ژرف و کشف منابع آبی زیرزمینی
حفاری آب های ژرف با هدف حل مشکل کم آبی در سال‌های اخیر مورد توجه مسئولان قرار گرفته‌است و آن‌ها را مجبور به انجام کار‌های عجیب و غریب کرده است. برخی از مسئولان نظریه بارور کردن ابر‌ها را پیشنهاد دادند و برخی دیگر نظریه انتقال آب را مطرح کردند.
زمین شناسان در سراسر دنیا تعاریف مختلفی برای آب ژرف مطرح کردند که همگی در مفهوم کلی یکی بودند ولی این تعاریف تفاوت‌های بسیار جزئی با هم دارند. در ادامه با این مقاله از آرمیکو همراه باشید تا با حفاری آب های ژرف بیشتر آشنا شوید. به‌طور کلی به آب‌هایی که در عمق 1200 تا 2100 متر از سطح زمین قرار دارند آب های ژرف می‌گویند و به آب‌هایی که در عمق بیشتری از آبهای ژرف قرار دارند، آب فراژرف می‌گویند.
آب های ژرف چیست؟
آب های ژرف که با نام آبهای فسیلی هم آن‌ها را می‌شناسیم، در طول زمان بسیار زیادی در اعماق زمین محبوس شده‌اند. دلیل ارزشمندی و اهمیت این آب‌ها تجدید‌ناپذیر بودن آن است. زمین شناسان آب ژرف را با نام منبع آبی استراتژیک می‌شناسند. برخی از افراد استفاده از آبهای ژرف را تنها راه نجات از بحران کم آبی می‌دانند ولی عده دیگری وجود دارند که با حفاری آب های ژرف به شدت مخالف هستند زیرا اعتقاد این گروه بر این است که این آب‌ها متعلق به آیندگان است. از دید زمین شناسان آب های ژرف از نظر کیفیت آب به چند دسته تقسیم بندی می‌شوند.
- آب های ژرف فسیلی: این دسته از آب‌ها طی ده‌ها هزار سال پیش به اعماق زمین نفوذ کرده و در آن جا محبوس شده است. مهم‌ترین ویژگی این آب‌ها تجدید‌ناپذیر بودن این منابع است.
- آب ژرف معدنی: این نوع از آب‌ها املاح بسیار زیادی دارند و اصلا قابل استفاده نیستند. تنها راه استفاده از آن، آب درمانی است.
- منبع آب همراه با ساختار نفتی: آبهای این دسته دارای کیفیت بسیار پایینی هستند که هنگام حفاری چاه‌های عمیق نفتی می‌توان به آن دست یافت.
- آب های ژرف آبرفتی: این نوع آب با توجه به شرایط تکتونیکی و هیدرولوژیکی تجدیدپذیر هستند و در دشت‌های کشورمان این نوع چاه‌های آبرفتی به وفور پیدا میشود. نکته قابل توجه در اینجا این است که تعداد چاهها و مقادیر آب داخل این چاهها قابل مقایسه با چاه‌های آبرفتی معمولی نیست.
حفاری آب های ژرف
همانطور که می‌دانیم آب مایه حیات است و همه موجودات برای زنده ماندن به آب نیاز دارند. از آغاز بشریت تا کنون این ماده از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. یکی از روش‌های دستیابی به این ماده حیاتی ارزشمند خدمات حفاری است. در گذشته برای حفر چاه از روش‌های سنتی استفاده می‌شد. ولی امروزه با پیشرفت تکنولوژی و به روز شدن ابزار‌های حفاری، دسترسی به آبهای زیر زمینی بسیار راحت‌تر از قبل شده‌است.
انواع چاه آب
برای حفاری چاه آبی باید در ابتدا با انواع چاه‌های آب آشنا شوید. ما در این قسمت شما را با انواع مختلف چاهها آشنا خواهیم کرد:
چاه دستی
حفاری این نوع چاه به صورت سنتی و دستی است. این روش همچنان در بعضی روستاهای ایران وجود دارد. قدمت این نوع حفاری به سالیان خیلی دور بر‌می‌گردد. از چاه دستی در مناطقی استفاده میشود که دسترسی به آب در عمق 5 تا 40 متر امکان پذیر باشد.
چاه نیمه عمیق
حفاری چاه نیمه عمیق نسبت به حفر چاه دستی، مدرن‌تر است و در این روش از دستگاه‌های مخصوص حفاری استفاده میشود. یکی از این روش‌ها حفاری چاه با تراکتور است. عمق چاه نیمه عمیق بین 40 تا 100 متر می‌باشد.
چاه‌های عمیق
چاه عمیق به چاهی گفته میشود که عمق آن بیشتر از 100 متر باشد. از این چاه برای آبیاری زمین‌های کشاورزی استفاده میشود.
چاه اکتشافی
هدف از حفر این چاه همانطور که از نام آن پیداست، برای شناسایی و تحقیق در مورد سفره‌های آب زیر زمینی است اما حفر این چاه بسیار پر هزینه است.
روش حفاری چاه آب ژرف
برای حفر چاه عمیق و نیمه عمیق باید در ابتدا روش حفاری را مشخص کنید. حفاری به سه روش چرخشی، توربینی و ضربه‌ای انجام میشود.
حفاری چرخشی
از این روش برای حفاری آب های ژرف استفاده میشود. این حفاری به گونه‌ای است که با حرکت دورانی ضربه به سطح زمین وارد میشود و همزمان خاک و گل به بیرون چاه ریخته میشود. این روش حفاری برای مناطق مرطوب و نرم کاربرد بیشتری دارد.
حفاری توربینی
این روش مانند حفاری چرخشی است و تنها تفاوت این دو روش استفاده از نیروی الکتریسیته است. این روش نسبت به بقیه روش‌ها سرعت بسیار بالاتری دارد.
حفاری ضربه‌ای
در این روش با کمک دستگاه مخصوص به اطراف محل حفاری، به زمین ضربه وارد میشود. از روش حفاری ضربه‌ای برای حفر چاه در مناطقی که سنگ‌های بزرگ و مقاوم دارند استفاده میشود.
آب های ژرف ایران
ایران یک کشور با منابع آبی زیرزمینی بسیار غنی است که به دلیل شرایط آب و هوایی خاصی که دارد باید از آب های ژرف، بهره‌برداری کند. در ایران، حفاری آب های ژرف به منظور تأمین منابع آبی برای کاربردهای مختلف انجام میشود.
بیشترین منابع آبی زیرزمینی ایران در استان‌های خراسان، فارس، اصفهان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و زنجان قرار دارند. در برخی مناطق از ایران، بخصوص در مناطق کویری، آب زیرزمینی تنها منبع آبی است که به شدت مورد نیاز است.
با این حال، استفاده نامناسب و بی‌رویه از منابع آبی زیرزمینی در گذشته، منجر به کاهش سطح آب زیرزمینی در برخی مناطق شده است. به همین دلیل، استفاده پایدار و بهینه از منابع آبی زیرزمینی برای حفظ و بهبود کیفیت و کمیت منابع آبی ضروری است.
بزرگترین سفره آب زیر زمینی جهان در ایران
ایران برای دستیابی به منابع آبی، همواره به سوی منابع آب زیرزمینی روی آورده است. در این راستا، ایزدان بزرگترین سفره آب زیر زمینی جهان به شمار می‌رود که در استان خراسان جنوبی قرار دارد.
این سفره آب زیر زمینی در مجموعه‌ای از غارهای سنگی و آبشارهای زیبا واقع شده است و برای بازدیدکنندگان علاوه بر دیدن مناظر طبیعی بکر و دیدنی، فرصتی برای دسترسی به منابع آب زیرزمینی نیز فراهم می‌کند.
این سفره آب زیر زمینی به دلیل وجود غارهای طبیعی، مردمان محلی را به خود جذب کرده است و یکی از جاذبه‌های گردشگری برجسته استان خراسان جنوبی محسوب میشود.
جمع بندی
حفاری آب های ژرف یا حفاری منابع آب زیر زمینی فرایندی است که در آن چاه‌های عمیقی در زمین حفر می‌شوند تا به منابع آب زیرزمینی دسترسی داشته باشیم. در این فرایند، ابتدا محل منبع آب زیرزمینی با استفاده از ابزارهایی مانند ردیاب ها و نشانگرهای الکترونیکی پیدا میشود. سپس با استفاده از دستگاه‌های حفاری چاه‌هایی در زمین حفر می‌شوند تا به منبع آب دسترسی پیدا کنیم.
حفاری آب های ژرف یا حفاری منابع آب زیر زمینی در بسیاری از مناطق جهان به دلیل کمبود منابع آبی و افزایش نیاز به آب برای مصارف مختلف، انجام میشود. این فرایند با کمک دستگاه‌های حفاری و تجهیزات دیگری که برای تزریق سیالات به داخل چاهها و استخراج آب از آن‌ها استفاده میشود، انجام میشود.
برای پیدا کردن منابع آب زیرزمینی، از ابزارهایی مانند ردیابیکنها و نشانگرهای الکترونیکی استفاده میشود که به دقت محل منبع آب را نشان میدهند.
برای پیدا کردن منابع آب زیرزمینی، از ابزارهایی مانند ردیاب ها و نشانگرهای الکترونیکی استفاده میشود که به دقت محل منبع آب را نشان میدهند. چگونه منبع آب زیرزمینی را پیدا کنیم؟
حفاری آب چیست و به چه دلیلی انجام میشود؟
